Niedawno opisywałem, jak zdjąć ochronę arkusza z plików Excelowych. Natomiast w tym artykule zajmiemy się plikami zapisanymi w formacie ODS (OpenDocument Spreadsheet)
Informacje wstępne
Jeśli nie możesz edytować niektórych komórek w arkuszu a być może nawet w niektórych komórkach są ukryte formuły to należy z (LibreOffice) menu Narzędzia odznaczyć opcję Chroń arkusz (jeśli używasz OpenOffice Calc będzie to menu Narzędzia i Chroń dokument->Arkusz)
Niestety czasami może pojawić się pytanie o hasło. W tym artykule zajmiemy się tym, jak owe hasło zdjąć.
Zwróć uwagę, że na powyższym zrzucie ekranu dodatkowo mam włączoną opcję Chroń strukturę arkusza kalkulacyjnego. Ta opcja powoduje, że następujące opcje zostaną zablokowane:
- Dodawanie nowych arkuszy
- Usuwanie arkuszy
- Zmiana nazw arkuszy
- Zmiana koloru tła arkuszy (kart)
- Ukrywanie/odkrywanie arkuszy
- Zmiana kolejności arkuszy w skoroszycie
- Wykonywanie kopii arkusza w obrębie tego samego skoroszytu
Zanim zaczniesz…
- Upewnij się, że system Windows pokazuje rozszerzenia nazw plików
- Zanim zaczniesz cokolwiek robić zapisz zmiany w pliku i go zamknij (najlepiej zamknij program Open/LibreOffice Calc).
- Miej kopię bezpieczeństwa pliku, z którego będziesz zdejmować ochronę (istnieje ryzyko, że błędne wykonanie tego ćwiczenia uszkodzi plik).
- Jeśli plik ma założone hasło, które pojawia się przy otwieraniu pliku, należy to hasło usunąć.
- Mój poradnik nie mówi, jak zdejmować hasło do otwarcia pliku (jest to zupełnie innego rodzaju zabezpieczenie – może kiedyś napiszę coś więcej w tym temacie).
Wyświetlanie rozszerzeń plików
Domyślnie świeżo zainstalowany system Windows nie pokazuje rozszerzeń nazw plików. Przykładowo, gdy zapiszesz skoroszyt pod nazwą ochrona arkusza to do pliku zostanie dodane rozszerzenie ods więc plik ma nazwę ochrona arkusza.ods. Jeśli owe rozszerzenie ods nie jest pokazywane to należy w oknie programu komputer kliknąć na kartę Widok i „zaptaszkować” opcję Rozszerzenia nazw plików.
Do dzieła!
Podobnie jak w przypadku plików XLSX pliki z rozszerzeniem ODS to tak naprawdę są to archiwa ZIP zawierające wiele różnych plików (w tym to co nas interesuje czyli pliki z rozszerzeniem XML). Zdjęcie zabezpieczenia polega na rozpakowaniu pliku ZIP, dokonanie odpowiedniej zmiany w odpowiednim pliku XML i ponowne spakowanie plików do archiwum ZIP. Aby wykonać to ćwiczenie należy wykonać następujące czynności:
- Zmień rozszerzenie pliku z ODS na ZIP
- Jeśli zostanie wyświetlone ostrzeżenie jak na poniższym rysunku kliknij w przycisk Tak
- Rozpakuj plik ZIP klikający prawym przyciskiem myszy na pliku (jeśli masz zainstalowany program 7-zip to wybierz opcję 7-zip -> Wypakuj do ochrona arkusza\, jeśli masz zainstalowany WinRAR wybierz opcję Wypakuj do ochrona arkusza\ a jeśli nie masz żadnego tego typu programu (tak jak ma to miejsce u mnie) to wybierz opcję Wyodrębnij wszystkie…
- Przejdź do nowo utworzonego folderu (w moim przypadku system Windows sam mnie przeniesie do tego folderu, gdyż miałem zaznaczoną opcję Pokaż wyodrębnione pliki po zakończeniu.
- Otwórz w notatniku (albo innym dowolnym edytorze tekstowym) plik content.xml W przypadku Excela każdy arkusz był zapisywany w osobnym pliku XML natomiast Open/LibreOffice zapisuje wszystkie arkusze w jednym pliku XML.
- Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+F (lub wybierz Edycja polecenie Znajdź) i wpisz ciąg znaków protection-key
Prawdopodobnie znajdziesz ciąg znaków podobny do:
<office:spreadsheet table:structure-protected="true" table:protection-key="/RHzy/1YsKlRCL5ajrMwLzI9fKw=" table:protection-key-digest-algorithm="http://www.w3.org/2000/09/xmldsig#sha1">
Owy znacznik języka XML informuje, że jest włączona ochrona skoroszytu a w atrybucie key jest zapisany hash hasła (oczywiście u Ciebie ten ciąg znaków w atrybucie key będzie inny). Jeśli chcesz zdjąć ochronę skoroszytu należy usunąć to co pogrubiłem (czyli wszystko od table:structure-protected="true" aż do znaku > (znaku > nie należy usuwać).
Jeśli natrafisz na ciąg znaków podobny do:
<table:table table:name="Arkusz1" table:style-name="ta3" table:protected="true" table:protection-key="ZsQ+/l7PpTPTCXvZ/3wRSOcwnlo=" table:protection-key-digest-algorithm="http://www.w3.org/2000/09/xmldsig#sha1">
To owy znacznik języka XML informuje, że jest włączona ochrona arkusza (w moim przypadku jest to arkusz o nazwie Arkusz1 co widać na zrzucie ekranu linijkę nad zaznaczeniem). Tutaj również w atrybucie key jest zapisany hash hasła do ochrony arkusza (hasło do ochrony arkusza może być inne niż do ochrony struktury skoroszytu jak również każdy arkusz może być chroniony innym hasłem). Jeśli chcesz zdjąć ochronę z tego arkusza należy usunąć wszystko od table:protected="true" aż do znaku > (ale tutaj również znaku > nie usuwamy).
Jeśli w skoroszycie jest kilka arkuszy to możliwe jest, że one też mają włączoną ochronę, więc warto jest sprawdzić, czy jeszcze gdzieś w dokumencie występuje ciąg znaków protection-key.
Uwaga: jeśli usuniesz zbyt dużo tekstu, możesz uszkodzić plik, dlatego przed wykonaniem tego kroku warto jest się upewnić, że posiadasz kopię pliku na którym pracujesz!
- Po dokonaniu zmian, zapisz plik i zamknij notatnik.
- Będąc w folderze ochrona arkusza zaznacz wszystkie pliki i foldery a następnie kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz opcję Wyślij do -> Folder skompresowany
- System zaproponuje jakąś nazwę pliku np. content.zip zaakceptuj ją naciskając klawisz Enter.
- Skasuj wszystkie pliki (z wyjątkiem naszego pliku ZIP)
- Zmień plikowi nazwę na taką z rozszerzeniem ODS np. bez zabezpieczeń.ods
- Jeśli wszystko poszło dobrze plik powinien dać się otworzyć w programie Open/LibreOffice a zabezpieczenia powinny być wyłączone.
