Ostatnio jeden kursant zadał mi dość ciekawe pytanie: otóż studiuje on w innym mieście a na uczelnię dojeżdża samochodem. Ponieważ paliwo jest drogie, to jak wiadomo brać studencka się organizuje i np. czwórka studentów wspólnie dojeżdża jednym samochodem. Pojawia się tutaj problem, jak obliczyć wysokość zrzutki na paliwo.
Najprostszym rozwiązaniem by było, gdyby każda z tych osób posiadała własny samochód i na przemian każdy raz na cztery zjazdy robi za kierowcę.
Jeśli jednak zdecydujemy się na rozliczenia gotówkowe, to tutaj przyda nam się Excel.
W komórce B2 wpisałem aktualną cenę paliwa, a w komórce B3 spalanie na 100 km. Jeśli pomnożę ze sobą te dwie wartości, to wiem ile kosztuje mnie przejechania 100 km. Dzieląc owy iloczyn przez 100 otrzymam koszt przejechania jednego kilometra. Tak więc w komórce B4 wpisałem taką oto formułę:
=(B2*B3)/100Te nawiasy w powyższej formule są zbędne, ale dałem je dla zwiększenia czytelności. Następnie mnożąc koszt przejechania kilometra przez długość trasy poznamy koszt przejazdu. Teraz wystarczyłoby podzielić koszt przejazdu przez liczbę pasażerów i już wiemy ile każda z osób ma dorzucić się do paliwa.
Pobierz arkusz liczący koszty przejazdu
Ale hola, hola Panie! A co jeśli nie każdy pokonuje całą trasę?
Mój kursant od razu zastrzegł, że robiąc za kierowcę „zgarnia kolegów na trasie” i w rezultacie każda z tych osób przejeżdża inny dystans. Głupotą by było pobieranie takiej samej kwoty od osoby, która jedzie 100 km co od osoby, która wsiada na 20 km przed końcem podróży.
Tutaj wpadłem na prosty pomysł podobny do średniej ważonej. Otóż możemy zsumować dystanse pokonywane przez wszystkie osoby (komórka B16). W ten sposób obliczymy „osobokilometry”. Następnie dla każdej z tych osób dzieląc pokonany dystans przez osobokilometry obliczymy procentowy udział w zużytych „osobokilometrach”. W komórce C11 (którą sformatowałem jako procentową) wpisałem następującą formułę:
=B11/$B$16Jeśli nie wiesz o co chodzi z tymi dolarami, zerknij tutaj. No i na samym końcu należy ten procentowy udział pomnożyć przez koszt podróży:
=C11*$B$7Zwróć uwagę, że udziały sumują się do 100% a suma w kolumnie do zapłaty wyszła taka sama jak koszt przejazdu z komórki B7.
A co jeśli kierowca nie zrzuca się na paliwo? W sumie taki scenariusz też czasami występuje (kierowca zapewnia swój pojazd a pasażerowie solidarnie zrzucają się na paliwo). Wtedy w komórce B11 (czyli dystans pokonany przez kierowcę) należy wpisać zero. Wówczas zostaną zaburzone proporcje „udziałów”, ale suma końcowa z kosztami będzie taka sama.
